Məktəblərdə tədrisin keyfiyyətinin aşağı olması, tədris proqramlarının ağırlığı, qəbul imtahanlarının ildən-ilə mürəkkəbləşməsi yuxarı sinif şagirdlərinin daha çox fərdi hazırlığa – repetitor yanına və təhsil kurslarına üz tutmaq məcburiyyətində qoyur.
Valideynlər də dəridən-qabıqdan çıxıb qazancının böyük hissəsini hazırlıq və kurs müəllimlərinə xərcləyirlər.
MÖVZU İLƏ BAĞLI:
DİM-in sınaq imtahanlarının qiyməti niyə BAHADIR? – AÇIQLAMA
Bu sahədə ən çox gəlir əldə edən hazırlıq kurslarında isə hər fənn ən azı 80-150 manata tədris olunur. Fərdi repetitorların hazırlıq qiymətləri də yuxarı siniflər üçün 100-150 manat arasında dəyişir. 5 fəndən, (bəzən 6 fəndən hazırlaşırlar) abituriyentin ödədiyi məbləğ təxminən 400-500 manat, bəzən isə daha artıq olur.
Abituriyentlərin ödənişləri əlbəəl alınır...
Amma qəribəsi odur ki, bu kursların bir çoxunda abituriyentlərin ödənişləri nağd, yəni əlbəəl alınır.
Bununla bağlı Bizim.Media-ya şikayət edən valideynlərdən biri övladının paytaxtdakı tanınmış hazırlıq kursuna getdiyini və ora hər ay ödənişin rəsmi qaydada, qəbzlə, post-terminalla deyil, sənədsiz-sübutsuz qəbul edildiyini bildirib.
Maraqlıdır, bəs, vergidən yayınmaq üçün aylıq ödənişləri sənədləşdirmədən, qəbz təqdim etmədən alan kurs rəhbərləri, repetitorlar bunun qanunsuz addım olduğunu bilmirlərmi?
33 500 000 manatlıq gəlir
Qeyd edək ki, paytaxtda 318 məktəb var və hər il təxminən
40 min-dən çox şagirdi IX sinfin, 27 minə yaxın şagird isə XI sinfin buraxılış imtahanını verir. Bu şagirdlərin böyük hissəsi də məhz təhsil kurslarında hazırlıq keçir.
Əgər bu rəqəmlərin yarısının kurslara qazandırdığı məbləği hesablasaq, bu, təxminən 33 500 000 manatlıq gəlir deməkdir. Bu, həm də böyük məbləğdə vergidən yayınma, ciddi qanun pozuntusdur.
Biz hələ bu sıraya ölkədə fəaliyyət göstərən TOEFL, IELTS, SAT, GMAT | STIMUL kimi əlavə təhsil proqramları tədris edən kursların fəaliyyətini və gəlirlərini əlavə etməmişik.
Dili başqa, əməli başqa kurslar...
Bir sözlə, valideynlərin sağlam cəmiyyət üçün vicdanlı, savadlı, qanunpərəst vətəndaş yetişdirmək ümidi ilə üz tutduğu kursların bəzilərinin dili başqa, əməli başqadır...
Onu da qeyd edək ki, valideynlərin bəziləri kursların qəbz verməməsinin səbəbini vergidən yayınmaqla yanaşı, həm də məsuliyyətdən qaçmaq kimi də dəyərləndirir.
Onların fikrincə, bəzi təhsil kursları övladı gözlədiyi balı yığmadığı təqdirdə, valideynin hər hansı iddiasına cavab vermək məcburiyyətində qalmamaq üçün bu addımı atır.
Ödəniş qəbzi həm də onun abituriyentə satdığı təhsilin rəsmi təsdiqidir. Valideyn təhsil səviyyəsinin verilən məbləğə uyğun olmadığını iddia edə bilər. Bu səbəbdən də o, yaxasını məsuliyyətdən belə qurtarmağa çalışır.
Maraqlıdır, bəs, vergidən yayınan təhsil kursları və fərdi repetitorları hansı cəza gözləyir?
Ümumiyyətlə, ölkədə nə qədər təhsil kursu var və onların neçəsi müntəzəm vergi ödəyicisidir
Vergilər Nazirliyinin mətbuat xidmətinin rəhbəri Şahin Məmmədovun mövzu ilə bağlı Bizim.Media-ya verdiyi məlumata görə, Vergi Məcəlləsinin 16.1.11-1-ci maddəsinə əsasən, nağdsız ödənişlərin aparılması üçün “İstehlakçıların hüquqlarının müdafiəsi haqqında” Qanunun 17-ci maddəsinə uyğun olaraq POS-terminalların quraşdırılmasını təmin etmək vergi ödəyicilərinin vəzifələrinə aid edilib:
““Azərbaycan Respublikasının ərazisində POS-terminalların quraşdırılması, istifadəsi və tətbiqi Qaydaları”na uyğun olaraq ölkə ərazisində POS-terminalların quraşdırılması məcburi olan obyektlərin siyahısına əsasən hazırlıq kursları və ya digər özəl təhsil qurumu ƏDV məqsədləri üçün qeydiyyatdan keçibsə və ya rüb üzrə orta aylıq dövriyyəsi 2.000 (iki min) manatdan artıqdırsa müştərilərlə hesablaşmaların aparılması zamanı məcburi qaydada POS-terminallar quraşdırmalıdır.
Vergi Məcəlləsinə əsasən, POS-terminalların quraşdırılması məcburi olan obyektlərdə POS-terminalların quraşdırılmaması və POS-terminal quraşdırılmış obyektlərdə nağdsız ödənişlərin qəbulundan imtina edilməsinə görə, vergi ödəyicisinə təqvim ili ərzində belə hallara birinci dəfə yol verildikdə 1.000 manat məbləğində, təqvim ili ərzində belə hallara ikinci dəfə yol verildikdə 3.000 manat məbləğində, təqvim ili ərzində belə hallara üç və daha çox dəfə yol verildikdə isə 6.000 manat məbləğində maliyyə sanksiyası tətbiq edilir”.
Rəna Cumaqızı, Bizim.Media