Xürrəmilər hərəkatının rəhbəri, ərəb xilafətinə qarşı azadlıq müharibəsinə rəhbərlik etmiş Azərbaycan sərkərdəsi Babəkin abidəsinin qoyulmasının yubanması ilə bağlı Bizim.Media-da dərc olunan yazıya heykəlin müəllifi, mərhum Arif Qazıyevin ailəsi münasibət bildirib.
Heykəltaraşın qızı İlahə Əliyeva Bizim.Media-ya açıqlamasında yazıda Xalq rəssamı, memar Cəlil Hüseynovun atası haqda dediyi fikirlərə cavab verib.
MÖVZU İLƏ BAĞLI:
13 ildir yerinə qovuşa bilməyən ABİDƏ – Babəkin heykəlinin bəxti nə vaxt AÇILACAQ?
"Cəlil Hüseynov müqaviləni gizlədir"
O, C.Hüseynovun heykəlin yubanmasına görə atasının ünvanına səsləndirdiyi fikirlərlə razılaşmayıb:
“Cəlil müəllim deyib ki, heykəlin qoyulması atamın ucbatından yubanıb. Mən bununla qəti razı deyiləm. Əgər Cəlil müəllim deyirsə, bütün səhvlər müəllifdəydi, maliyyə problemi yox idi, qoy onda o, digər məsələlərdən də danışsın. Məsələn, heykələ görə bağlanan müqavilədən başlasın. Atamın vəfatından 3 il keçib. Amma mən hələ də həmin işlə bağlı imzalanan dövlət müqaviləsini ondan ala bilmirəm. Bu məsələ ilə bağlı Cəlil müəllimdən dəfələrlə xahiş etmişəm. Amma zənglərimə cavab vermir.
Bu müqavilə Babəkin abidəsinə ayrılan ümumi maliyyə vəsaitinin, atama ayrılan qonorar həcminin əks olunduğu sənəddir. Mən həmin müqavilədə atamın imzasının olub-olmadığını görmək istəyirəm. Dəfələrlə ondan həmin müqaviləni göstərməsini xahiş etmişəm. Amma verməyib. Deyir ki, müqavilə itib, həmin şirkət də bağlanıb.
O zaman Cəlil müəllim həmin müqaviləni bağlayanda işə başqa bir şirkəti qoşmuşdu. O müqaviləni atam da görməmişdi. İşin maliyyə tutumu, qonorarı haqda məlumatsız idi. Belə başa düşürəm ki, atam işin müəllifi olduğu üçün sənəddə onun imzası tələb olunmayıb. Amma sənəddə nə yazılıb ondan xəbərsiz olub.
Mənim əlimdə yalnız bir müqavilənin surəti var. O da podratçı şirkətlə bağlanan razılıq sənədidir. Orada da detallar yoxdur”.
"Etiraz edirdilər ki, Babəkə heykəl qoymaq nəyə lazımdır?"
İlahə Əliyeva atasının bu iş üçün çox zəhmət çəkdiyini vurğulayıb:
"2011-ci ildə ölkə başçısı Babəkə heykəl qoyulması ilə bağlı sərəncam imzaladı və bu iş atama həvalə edildi. Çünki atam 70-ci illərdən bu işlə məşğul olurdu. O, “Babək” i bir neçə variantda hazırlamışdı. Hələ o illərdə tez-tez Ziya Bünyadovla görüşüb abidə ilə bağlı onunla məsləhətləşirdi. Çox adam deyir ki, Babəkə heykəl qoymaq nəyə lazımdır? O, İslam dininin əleyhidarı olub. Halbuki belə olmayıb.
Atam o vaxt Ziya Bünyadovla, ərəb mütəxəssisləri ilə bu barədə danışırdı, arxivlərə baxırdı. O, Babəklə bağlı dəqiq təəssüratın yaranmasına çalışırdı. Gerçək Babəkə uyğun obraz hazırlamaq üçün hər tarixi detala fikir verirdi”.
"İrad bildirirdisə, demək, ciddi səbəbi vardı..."
Heykəltaraşın qızı atasının bu işə qədər bir sıra tarixi şəxsiyyətlərə abidə hazırladığını da qeyd edib:
“Cəlil müəllimin sözündən belə çıxır ki, atamin “kaprizləri” vardı və iş onun bu xırdaçılıqları, səhlənkarlıqları üzündən yubanıb. Halbuki o, “Babək”ə qədər “Koroğlu”, “Cavanşir” kimi tarixi qəhrəmanlarımızın da heykəllərini yonub. Belə işlər ərsəyə gətirən adam bu cür nəhəng, Qafqazın ən böyük heykəli olacaq işə necə səhlənkar yanaşa bilərdi? O, yaradıcı işlərinə yanımcıl adam idi. Heç bir işini qonorar xatirinə görməyib.
""Mixaylo"nun heykəli 14 ilə hazırlandı"
Müsahibimizin fikrincə, bütün yaradıcı işlərin ərsəyə gəlməsi vaxt alır:
"İncəsənət əsərlərinin belə uzun zamana hazırlanması normal haldır. Üstəlik, maliyyəsi qırıq-qırıq verildiyi üçün bu qədər vaxt alması təəccüblü deyil. Məsələn, Fuad Abdurrəhmanov Mehdi Hüseynzadənin (Mixaylo) heykəlini 14 ilə hazırlayıb. Babəklə müqayisədə o balaca bir heykəldir. O heykəl müəllifin vəfatından neçə il sonra, ümumilli liderimiz Heydər Əliyevin göstərişindən sonra qoyuldu... Bəs, atamın hazırladığı heykəl niyə yarıda qalıb, anlaya bilmirəm”.
Heykəl yiyəsiz qalmayıb
Həmsöhbətimiz deyib ki, son zamanlar bir neçə dəfə kombinata baş çəkib:
"İşçilər deyir ki, heykəlin 30-40 faiz bürüncləmə işi qalıb. Sırf texniki məsələlərdir. Eyni zamanda qardaşım Samir Qazıyev də heykəltaraşdır. Əgər müəllifin son varianta baxmasına ehtiyac olsa, bunu qardaşım edə bilər. Çünki atam heykəllə bağlı fikirlərini qardaşımla paylaşırdı. Deməyim odur, o heykəl yiyəsiz qalmayıb.
"Komissiya yaradılsın"
İlahə Əliyeva bildirib ki, heykəlin hazırlanmasına böyük vəsait xərclənib və abidə demək olar ki, hazırdır:
"Xırda-para işlər qalıb. Belə olan halda onu necə başqa müəllifə vermək olar? Bunun üçün yenidən dövlət büdcəsindən vəsait ayrılacaq? Əldə bu iş ola-ola, onu yenidən başqasına gördürmək nə dərəcədə doğru olar? Özü də hələ işin hansı keyfiyyətdə, hansı səviyyədə olacağı hələ heç kimə bəlli deyil.
Mən yenə də altını cızaraq deyirəm, atam bu işi ərsəyə gətirmək üçün illərlə araşdırma aparıb, zəhmət çəkib. Buna rəğmən, işi başqasına verəcəklərsə, deyəcək başqa sözümüz yoxdur. Amma atamın adını belə hallandırmasınlar.
Xüsusilə də özü həyatda olmayan adamın arxasınca belə danışmaq bizi çox ağrıdır. Çox istərdim, atamın bu bəxti açılmayan “Babək” əsəri ilə bağlı komissiya yaradılsın. Bu heykələ, onun hazırlanmasına, ona xərclənən vəsaiti mütəxəssislər araşdırıb, qiymət versin".
Qeyd edək ki, İlahə Qazıyeva müsahibəni verdikdən sonra redaksiyamızla əlaqə saxlayıb. O, bildirib ki, Bakı şəhər İcra Hakimiyyətində olub. Qurumdan bildirilib ki, bir neçə günə ona Mədəniyyət Nazirliyinə təqdim olunması nəzərdə tutulan müvafiq sənəd veriləcək.
Rəna Cümaqızı, Bizim.Media
