BİZİM TƏQVİM: 17 apreldə baş vermiş tarixi hadisələr

17 aprel Ümumdünya Hemofiliya Günüdür. Bu gün dünyanın bir çox ölkəsində hemofiliyalı insanlara təsir göstərən problemlər barədə anlayış yaratmaq üçün toplantılar, idman oyunları, sərgilər və digər bu kimi tədbirlər təşkil edilir.

Məqsəd ictimaiyyətin diqqətini hemofiliyalı xəstələrin problemlərinə cəlb etmək və onların həyat keyfiyyətinin yaxşılaşdırılmasına dəstək olmaqdır. 1989-cu ildən bəri hər il 17 aprel  Ümumdünya Hemofiliya Günü kimi qeyd edilir.

Bəs, 17 apreldə dünyada daha hansı hadisələr baş verib?

1. 1453-cü ilin 17 aprelində Fateh Sultan Mehmet İstanbul adalarını tamamilə fəth etdi.

2. 17 aprel 1897-ci ildə Osmanlı imperiyası ilə Yunanıstan krallığı arasında "Otuz günlük savaş" adlandırılan müharibə başladı.

3. Yaxın Şərqin qədim dövləti Suriya Fransa işğalı altında olsa da, 1946-cı ilin 17 aprelində istiqlaliyyətini elan etdi. Bir vaxtlar İslam xilafətinin mərkəzi olmuş Suriyanın yerləşdiyi ərazi əsrlər boyu hücumlara və işğala məruz qalıb. Bu ərazi romalılar və monqollardan tutmuş xaçpərəstlər və türklərə qədər hər kəs tərəfindən zəbt olunub.

4. 1915-ci ildə - I Dünya Müharibəsi zamanı Çanaqqala müharibəsində həyatını itirən türk əsgərlərinin xatirəsinə ucaldılacaq Çanaqqala şəhidləri abidəsinin təməli 17 aprel 1954-cü ildə qoyulub.

5. ABŞ-ın dəstəklədiyi sürgündəki kubalılar Fidel Kastronu devirmək üçün 1961-ci ilin 17 aprelində Kubaya hərəkət etdi.

6. 17 aprel 1972-ci ildə ABŞ-da Nikson rəhbərliyinin seçkilərdə siyasi rəqiblərini qeyri-qanuni dinlədiyi aşkara çıxarıldı.

17 apreldə həm də bu tarixi şəxsiyyətlər xatırlanır:

1. 17 aprel 1790-cı ildə Amerika alimi, siyasətçi və yazıçı Bencamin Franklin (Benjamin Franklin) dünyasını dəyişdi.  

2. Azərbaycanın tanınmış bəstəkarı Zülfüqar Hacıbəyov 1884-cü ilin bu günü anadan olub. 

3. Azərbaycanın ilk qadın professoru Adilə Şahtaxtinskaya 17 aprel 1894-cü ildə dünyaya gəlib.

4. 17 aprel 1929-cu ildə Azərbaycanın tanınmış opera müğənnisi Lütfiyar İmanovu doğulub.

5. 2015-ci ilin bu günündə tanınmış Azərbaycan bəstəkarı, Əməkdar İncəsənət Xadimi, Xalq artisti, professor Ramiz Mirişli vəfat edib.

6. SSRİ tarixində özünəməxsus iz qoymuş Nikita Xruşşov 1894-cü ilin bu günü doğulub. 

7. Azərbaycan yazıçısı, dramaturq, tənqidçi, Xalq yazıçısı, Azərbaycan Yazıçılar İttifaqı İdarə Heyətinin birinci katibi, SSRİ Yazıçılar İttifaqı İdarə Heyətinin katibi  Mehdi Hüseyn 17 aprel 1909-cu ildə anadan olub.

8. Türkiyənin görkəmli siyasi xadimi, respublikanın 8-ci dövlət başçısı Turqut Özal 1993-cü ilin bu günü dünyasını dəyişib. 1980-ci ildən baş nazir, 1988-ci ildən ölkənin rəhbəri olan T.Özal Türkiyədə iqtisadi islahatların həyata keçirilməsində mühüm rol oynayıb (1929-1993).

Surxay Atakişiyev, Bizim.Media