BİZİM TƏQVİM: 366-cı motoatıcı alayın Xocalıya divan tutduğu gecə

25 fevral 1919–cu ildə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti parlamentində yaranmış növbəti hökumət böhranı nəticəsində Fətəli xan Xoyskinin başçılıq etdiyi üçüncü kabinet fəaliyyətini dayandırıb. Ay yarım sürən gərgin müzakirələrdən sonra Nəsib bəy Yusifbəylinin başçılığı ilə dördüncü hökumət kabineti təşkil edilib. 

Bəs, 25 fevralda daha hansı hadisələr baş verib?

1. 1921-ci il 25 fevralda 11-ci Qırmızı Ordu Gürcüstana daxil olub. Bununla da Qafqazda son müstəqil dövlət – Gürcüstan Respublikası süquta uğrayıb.                                                      

2. 1961-ci ildə İran körfəzinin ən zəngin əmirliklərindən birinin – Küveytin müstəqilliyi elan edilib.

3. 1964-cü ilin 25 fevralında Məhəmməd Əli  Klay Sonni Listonu məğlub edərək ağır çəkidə dünya üzrə boks çempionu olub.

4. Qərbi İordaniya şəhəri olan Hebronda Barux Qoldşteyn adlı bir yəhudi odlu silahla 29 fələstinlini öldürdu, 125-ini yaraladı. 25 fevral 1994-cü ildə törədilən bu qətliam tarixə "İbrahim məscidi qətliamı" olaraq düşdü.

5. 25 fevral 1991-ci ildə Varşava Müqaviləsi Təşkilatının üzvlərinin Budabeştdə keçirilən iclasda onu ləğv ediblər.

6. 1992-ci ilin 25 fevralında Erməni silahlı birləşmələri ilə 366-cı motoatıcı alay Xocalı üzərinə hücuma başlayıb. 

7. 1992-ci il. Azərbaycanla Yəmən Ərəb Respublikası arasında diplomatik münasibətlər qurulub. Yəmən Ərəb Respublikası ölkəmizin müstəqilliyini 1991-ci il dekabrın 30-da tanıyıb.

25 fevralda həm də bu tarixi şəxsiyyətlər xatırlanır

1. Türkiyənin ən böyük iş adamlarından biri olan Vehbi Koç 1994-cü ilin 25 fevralında Antalyada infarktdan vəfat edib.

2. 25 fevral 1910-cu ildə tanınmış rəssam, milli teatr-dekorasiya sənətinin yaradıcılarından biri Rüstəm Mustafayev anadan olub. (1910-1970). “Şah İsmayıl”, “Leyli və Məcnun", "Aşıq Qərib", "Koroğlu" kimi operalara verdiyi tərtibat Üzeyir Hacıbəyli tərəfindən yüksək qiymətləndirilib.

Rüstəm Mustafayev Azərbaycan Dövlət Dram Teatrında baş rəssam işləyib. Onun Mirzə Cəlilin, Cəfər Cabbarlının, Hüseyn Cavidin, Əbdürrəhim bəy Haqverdiyevin əsərləri əsasında hazırlanan tamaşalara verdiyi tərtibatlar Azərbaycan teatr-dekorasiya sənətinin orijinal, qiymətli nümunələri sayılır.

3. 1910-cu ilin bu günündə  bioloq alim, akademik İmam Mustafayevin doğulub.(1910-1997). İmam Mustafayev 1954-1959-cu illərdə Azərbaycan KP MK-nın birinci katibi olub. Azərbaycanda aqrar elmin inkişafında, elmi kadrların hazırlanmasında səmərəli xidmətlər göstərib, üzün illər Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Genetika və Seleksiya İnstitutuna rəhbərlik edib. Bir neçə elmi əsərin, o cümlədən 6 monoqrafiyanın müəllifidir.
4. Sovet İttifaqı Qəhrəmanı Ağaşirin Cəfərov 25 fevarl 1906-cı ildə anadan olub. 

5. Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı, Xocalı könüllü batalyonunun komandiri Aqil Quliyev 25 fevral 1992-ci ildə şəhid olub.

6. Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı, Xocalı aeroportunun komendantı Əlif Hacıyev 25 fevral 1992-ci ilədə şəhidlik zirvəsinə yüksəlib. 

7. Türkiyənin Ali Məktəb Rektorları Şurasının ilk sədri, pediatr. AMEA-nın fəxri üzvü İhsan Doğramacı 25 fevral 2010-cu ildə vəfat edib.

8. Azərbaycanlı müğənni, Xalq artisti İlhamə Quliyeva məhz 2016-cı ilin bu günündə dünyasını dəyişib.

9. Azərbaycan xanəndəsi, bəstəkar və pedaqoq, Xalq artisti, musiqişunas alim, professor, görkəmli mədəniyyət xadimi Əlibaba Məmmədov 25 fevral 2022-ci ildə vəfat edib.

10. Filologiya elmləri doktoru, dilçi-türkoloq, Əməkdar Elm Xadimi, professor Həsən Mirzə 25 fevral 2015-ci ildə dünyasını dəyişib.

Surxay Atakişiyev, Bizim.Media