Britaniyanın \"Mİ-6\" rəhbəri İrəvana niyə gəldi? - SƏFƏRİN PƏRDƏARXASI

Böyük Britaniyanın “Mİ6” kəşfiyyat idarəsinin rəhbəri Riçard Murun İrəvana səfəri geniş müzakirələrə səbəb olub. Xüsusilə də, regionda gedən proseslər fonunda Britaniyanın xüsusi xidmətinə rəhbərlik edən şəxsin ilk dəfə İrəvana gəlməsi daha çox diqqəti çəkib. Belə ki, Mur səfər çərçivəsində Ermənistan Baş naziri Nikol Paşinyanla görüşüb.

Məlumat üçün bildirək ki, Ermənistan Təhlükəsizlik Şurasının katibi Armen Qriqoryan Britaniyaya səfəri çərçivəsində dekabrın 12-də Riçard Murla Londonda görüşüb. Bundan cəmi 5 gün sonra Murun İrəvana gəlməsi isə səfərin səbəb və hədəfləri ilə bağlı daha ciddi ehtimalları meydana çıxarıb.
 

MÖVZU İLƏ BAĞLI:

Paşinyan Britaniya Kəşfiyyat Xidmətinin rəhbəri ilə Cənubi Qafqazdakı prosesləri MÜZAKİRƏ ETDİ 

Muru İrəvana gətirən səbəblər

Əvvəla qeyd etmək yerinə düşər ki, Britaniya kəşfiyyatının rəhbərliyinə gətirilməzdən əvvəl Mur ölkəsinin Türkiyədə səfiri vəzifəsini icra edib. Bu səbəbdəndir ki, Murun Türkiyə ilə yaxın əlaqələrə sahib olduğu ilə bağlı fikirlərə daha çox rast gəlinir.

Təsadüfi deyil ki, erməni mətbuatı da Murun İrəvan ziyarətindən danışarkən daha çox bu məqamın üzərinə fokuslanıb. Erməni politoloq Hrant Mikaelyan səfərlə bağlı Ermənistan mətbuatına açıqlamasında bunları deyib:

“Əgər Ermənistan hakimiyyəti Riçard Murla əlaqə saxlayırsa, deməli, üçüncü tərəf də var - Türkiyə. Və bu, əslində, İrəvanla Ankara arasında dolayı təmaslar da demək olar. Amma bu təmaslar kimin gündəliyi ətrafında gedir, bunu demək çətindir”.
Mikaelyan ikinci bir ehtimal kimi Riçard Murun İrəvandakı danışıqlarının mümkün müzakirə mövzusunun Qarabağ probleminin həlli ola biləcəyi variantını ön plana çıxarıb:

"Əgər söhbət Qərbin danışıqlar platformalarından gedirsə, o zaman əvvəlcə Brüssel formatı, sonra Vaşinqton formatı var idi. İndi britaniyalılar yəqin ki, İrəvanı bu danışıqlara sıxışdırmaq istəyirlər. Deməliyəm ki, hipotetik variant daha çox azərbaycanpərəstlik ola bilər. Biz London və Paris arasında ənənəvi rəqabəti də başa düşməliyik. Bildiyiniz kimi, Paris daha çox ermənipərəst mövqe tutur”, - politoloq qeyd edib.

İran dağılır, Ermənistan KTMT-dən qaçır, Zəngəzur dəhlizi isə...

Murun İrəvana gəlməsi ilə bağlı yerli mətbuata danışan rusiyalı professor Stanislav Tkaçenko qeyd edib ki, Zəngəzur dəhlizi layihəsinin həyata keçirilməsi və bu məsələdən İrana təzyiqləri artırmaq üçün istifadə edilməsi ehtimalı da var:

“Bu gün Tehran Zəngəzur dəhlizi layihəsini öz təhlükəsizliyinə və iqtisadiyyatına təhdid hesab edir, çünki əmindir ki, reallaşacağı təqdirdə Ermənistanla İran arasında quru əlaqəsi pozulacaq və ya tamamilə kəsiləcək. Tehranın bu qorxuları Azərbaycanla Ermənistan arasında sülh müqaviləsinin müzakirəsi zamanı aradan qaldırıla bilər. Amma hesab edirəm ki, R.Mur nəqliyyat sektorunda İrana hər hansı təminat verilməsinin əleyhinədir və o, İrəvandakı danışıqlarda öz mövqeyini açıq şəkildə ortaya qoya bilər”.

Bir digər ehtimal isə Ermənistanın KTMT-dən uzaqlaşıb, Qərbin orbitinə doğru sürüklənməsi ilə bağlı ola bilər. Bəllidir ki, Ermənistan Rusiyadan qaçmağa çalışır.
Britaniya da bu məsələdə maraqlı tərəflərdən biridir. Və açıq görünür ki, rəsmi İrəvanın KTMT-dən uzaqlaşması istiqamətində ciddi iş gedir.

Riçard Mur da Ermənistana gəlməklə ölkəsinin Paşinyanın Rusiyadan uzaqlaşmasına dəstəyini ifadə etmiş və ya praktiki vədlər vermiş ola bilər.

Ümumilikdə isə Riçard Murun Ermənistana səfərinin ciddi nəticələr doğuracağını, müəyyən prosesləri tətikləyəcəyini təxmin etmək elə də çətin deyil. Görünən qədərilə, regionumuz böyük geosiyasi dəyişikliklərin astanasındadır.

Murad Əhmədov, Bizim.Media