İkinci Qarabağ savaşında Azərbaycanın tarixi qələbəsi sayəsində rəsmi Bakı nəhayət "Qarabağ məsələsini" həll edib və yeni geosiyasi reallıqlar yaradıb. Rəsmi İrəvan son sülh müqaviləsinin imzalanması prosesini təxirə salmaq üçün hər cür səy göstərsə də, erməni siyasətçilər rus sülhməramlılarının nəzarətində olan erməni qəsəbələrinin xüsusi statusu mövzusunda pedal çəkməyə davam etsələr də, Azərbaycan DQMV-nin yenidən yaradılması məsələsinə baxmayacaq.
Bizim.Media xəbər verir ki, bu fikirlər haqqin.az saytında yer alıb.
MÖVZU İLƏ BAĞLI:
KTMT baş katibi Ermənistana gəldi – SƏBƏB
Müəllif yazır ki, Prezident İlham Əliyev son müsahibələrinin birində yuxarıda deyilənləri bir daha təsdiq edib.
"25 min nəfər üçün status yaratmağın məntiqi varmı?". Prezident İlham Əliyev iyulun 22 -də AzTV televiziya kanalına müsahibəsində belə deyib.
Bu rəqəmlər tavandan götürülmür. Azərbaycan dövlətinin başçısı vurğulayıb ki, rəsmi Bakı Laçın dəhlizinin gündəlik monitorinqini həyata keçirir və Rusiya sülhməramlılarının nəzarətində olan ərazilərdə avtomobillərin hərəkəti haqqında tam məlumatlara malikdir.
“Orada yaşayanların əsl sayı 25 min nəfərdir. Digər rəqəmlər də səsləndirildi, müharibədən sonra 50 mindən çox insan geri döndü. Geri qayıtmaq orada qalmaq demək deyil. Qayıdıb getdilər. İkincisi, müxtəlif avadanlıq və peyklərimiz var. Oradakı maşınların sayını bilirik, insanların hərəkətini görürük. Orada baş verənlərlə bağlı kifayət qədər müxtəlif məlumatlara sahibik. Müharibədən əvvəl orada nə baş verdiyini də bilirdik ”, - deyə İlham Əliyev vurğulayıb.
Laçın dəhlizi boyunca avtomobillərin hərəkəti ilə bağlı ətraflı statistik məlumat əldə edilib. Belə ki, son bir ay ərzində Ermənistandan dəhlizə 15 min maşın daxil olub, 21 100 isə geri qayıdıb. Fərq 6100-dir. Statistika əhalinin hərəkəti məsələsinə də aydınlıq gətirir: göstərilən müddətdə 15700 nəfər rus sülhməramlılarının nəzarət etdiyi zonaya girib, 22360 nəfər çıxıb.
Qarabağdakı erməni əhalisi sürətlə azalır və əhalinin maddi axınının əsas səbəbi gələcəyə olan qeyri-müəyyənlikdir.
"Komsomolskaya Pravda"nın müxbiri Dariya Aslamova hazırladığı sensasiyalı reportajında ermənilərin Qarabağdan getməsi məsələsinə xüsusi diqqət yetirib.
"Bu doğrudur. Çıxış başlayıb. İnsanlar sadəcə yaşamaq istəyirlər. Hər kəs özünü missioner və ya apostol hesab etmir. Ermənilər gedərsə, cəbhə xətti olmayacaq. Rusların buraya əbədi olaraq gəldiklərini başa düşməyimiz vacibdir”. Bunu jurnalistə müsahibəsində qondarma rejimin “xarici işlər naziri” David Babayan deyib.
Qarabağda qalan ermənilər ümidlərini rus sülhməramlılarına bağlayırlar, eyni zamanda başa düşürlər ki, bu torpaqlara əbədi olaraq gəlməyiblər.
Məsələn, “Arsax TV” ictimai televiziya şirkətinin teleaparıcısı Tsovinar Barxudaryan “Eurasianet”ə bildirib ki, Qarabağdakı bir çox erməninin çamadan əhval-ruhiyyəsi var. “Gələcək bəlli deyil. İnsanlar qalmaq və ya getmək barədə düşünürlər. Bir həftədən, yaxud dörd ildən sonra nə olacağını belə bilmirik”, deyə o, qeyd edib.
İrəvan rəsmiləri müharibə zamanı Qarabağ ermənilərinin yarıdan çoxunun Ermənistana qaçdığını gizlətmədilər. O vaxtdan bəri bir hissəsi geri qayıtdı:
Ermənistanın Əmək və Sosial Məsələlər Naziri Mesrop Arakelyan yanvar ayında rus sülhməramlılarına görə 52 min insanın geri döndüyünü dedi. Ancaq bir çox yerli sakin bu rəqəmlərə şübhə ilə yanaşır.
Beynəlxalq hüquqdan dərs deyən və müharibə nəticəsində didərgin düşən insanlara kömək edən bir qeyri-hökumət təşkilatı ilə çalışan 26 yaşlı Yana Avanesyan "Rəqəmlər şişirdilib" deyib.
Prezident İlham Əliyev 50 min geri dönən şəxsin rəqəmlərinə də münasibət bildirib: "Qayıdış onun orada qalması demək deyil".
Ağdərədə yaşayan 60 yaşlı Liliya Matevosyan yerli ermənilərin bütün ümidlərinin rus sülhməramlıları ilə bağlı olduğunu gizlətmir:
"Burada ruslar olmasaydı, insanların çoxu gedərdi".
"Axşam yatırıq, səhər nə olacağını bilmirik. Hara getməliyik? Qaçmağa yer yoxdur”, - deyə
Xankəndi bazarında quru meyvə və bal satan yaşlı qadın İrina Parsadanova deyir. Yana Avanesyanla işləyən bir çox gənc nə edəcəyini bilmir: qalmaq və ya getmək."Və onlardan qalmalarını istəməyə mənəvi haqqınız yoxdur. Vəziyyət indi xaotikdir, insanlar gündəlik fəaliyyətləri ilə məşğuldurlar və baş verənlərin tam miqyası haqqında tam məlumatlı deyilik”, deyə könüllü qeyd edib.
O, həmçinin Ermənistan hökumətinin insanları Qarabağa qayıtmağa təşviq etmək cəhdlərini tənqid edir, kirayə və kommunal xidmətlərə subsidiya vermək, itirilmiş evlərə görə təzminat ödəmək onlara rüşvət vermək deməkdir.
Başqa sözlə, gözümüzün önündə tarixi bir hadisə baş verir: ermənilər Qarabağdan gedir.
Ürəklərində hər biri buranın onların evi olmadığını başa düşür. Bu torpaqların əbədi olaraq qayıdan əsil sahibləri var. Nə Ermənistan hökumətinin Qarabağ ermənilərinə rüşvət vermək cəhdləri, nə də Rusiya sülhməramlılarının mandatı vəziyyəti dəyişə bilməz. Qarabağda qalan ermənilərin özləri artıq bu barədə açıq danışırlar.
Bizim.Media