İranın yeni prezidenti Rəisini Paşinyanla nə bağlayır?

İranın yeni prezidenti Rəisini Paşinyanla nə bağlayır?

Hazırda oxunan: İranın yeni prezidenti Rəisini Paşinyanla nə bağlayır?

31475

Son dönəmlərdə İran və Ermənistan arasıdakı münasibətlərin daha da inkişaf etdiyi diqqətdən yayınmır. Belə ki, əvvəlki erməni liderlər də Tehranla pis keçinmirdi. Lakin Ermənistanın hazırki Baş naziri Nikol Paşinyanın hakimiyyəti dövründə ölkələr arasındakı əlaqələrin yüksək templə böyüydüyü nəzərə çarpır.

Tərsinə dünya

İslam ölkəsi üçün müqəddəs olan dini abidələrə qarşı vandalizm əməllərinə ara verməyən ölkə ilə rəsmi Tehranın “qardaş” olmasını bir daha xatırlatmaq əbəsdir. Lakin xarici siyasət olaraq iki ölkənin maraqlarında kəskin fərqlər mövcuddur. Belə ki, Paşinyan üzünü həmişə onu hakimiyyətə gətirən, eyni zamanda İranın arxasını döndüyü Qərbə tərəf çevrilir. Bu isə sözügedən qardaşlığın əsas anlaşılmayan tərəfidir. 
 

MÖVZU İLƏ BAĞLI:

Paşinyana verilən SON TAPŞIRIQ: “Rus əsgəri yaralanmalı və ya öldürülməlidir...”


Bundan əlavə, Qərbin adamının Ermənistanda kreslosunu bərkitməsi də İran üçün əsas düşmənini ölkəsinin baş ucunda yerləşdirmək deməkdir. 

Lakin iki dövlət arasında əlaqələr Paşinyan və Rəisinin hakimiyyətə gəlməsindən sonra daha da genişlənir. Bir məqamı da diqqətdən qaçırmayaq ki, İbrahim Rəisi, bəlkə də, İranın İslam İnqilabından sonrakı ən qatı mühafizəkar lideridir və hakimiyyətə gəlməmişdən Qərblə danışıqlara xitam verəcəyini açıq şəkildə nümayiş etdirib.

Belə olan halda isə bu sual meydana çıxır:

Qərbin adamı ilə, əsas düşmənlərindən birini nə bağlayır?

1. Görüldüyü kimi, Paşinyanın hakimiyyətinin əsas qayəsi Rusiyadan uzaqlaşmaqdır. Lakin sözügedən istiqamətdə addımların atılması Ermənistanın bölgədə yalnız qalması deməkdir. Buna görə də, Suya düşmüş Ermənistanın İrana sarılmaqdan başqa seçim alternativi yoxdur.

2. Ölkələr arasında bağlılığı artıran digər önəmli məqam isə etnik maraqlardır. Belə ki, hər iki dövlətin titul xalqları olan farslar və ermənilərin türk etnoslarına qarşı isti münasibəti tarix boyu müzakirə mövzusu belə olmayıb. Bu səbəbdən də, “düşmənimin düşməni mənim dostumdur” məntiqi ilə çıxış etmək, görünür hər iki ölkə hakimiyyəti üçün münasibətlərin qurulmasında əsas strategiyadır. 

3. İranının iqtisadi maraqları üçün Ermənistan mühüm əhəmiyyətə malikdir. İlk iki səbəb daha çox İrəvanın mənafeyinə uyğun idisə, bu dəfə rəsmi Tehranın maddi maraqları tərəzinin daha ağır gözündə yerləşib. Belə ki, Qərbin sanksiyalarla əl-qolunu bağladığı İran üçün Ermənistandan keçərək Qara dənizə çıxan dəhlizin açılması ölkənin düşdüyü böhrandan çıxması üçün nicat yolu kimi görülür.

İran tərəfinin Zəngəzur dəhlizinin açılmasında maraqlı olmamasının və öz nümayəndələrini tez-tez Ermənistan-Azərbaycan sərhədinə yollamasının da əsas səbəbi məhz budur.

Rəsmi Tehranın bu cür addımları isə, tez-tez dilə gətirdikləri regionda sülh, danışıqlar, diplomatiya kimi fikirlərin yalnız sözdə olduğunun isbatıdır. Görünür Molla rejimi öz totalitar hakimiyyətini qorumaq üçün idarəetmələrinin əsasını təşkil edən dini ideyaları tapdalamaqdan, hətta düşməni olaraq təqdim etdiyi Qərbin adamını da fəxri qonaq kimi ölkəsinə dəvət etməkdən çəkinmir. 

Lakin Molla rejiminin məğlub ata pul qoyaraq sonda oyundan qazanclı çıxmaq ehtimalı, o qədər də, yüksək deyil. Belə olan halda isə, onsuzda təklənmiş İran, getdikcə daha artıq yalnızlaşacaq və sonda dünya cənub qonşumuzun 1979-cu ildəki vəziyyətinə  yenidən şahidlik edəcək.

Murad Əhmədov, Bizim.Media

© Materiallardan istifadə edərkən hiperlinklə istinad olunmalıdır.
Mətndə səhv varsa, onu qeyd edib ctrl + enter düyməsini basaraq bizə göndərin.

XƏBƏR LENTİ

Xəbərin mətnində orfoqrafik səhv var

Qeydinizi daxil edin

RADİO