Fransa müstəmləkəçiliyinin QURBANLARI – Repressiyaya məruz qalan kaledoniyalı fəallarla bağlı DƏHŞƏTLİ FAKTLAR – FOTO

Fransa tarixinin eniş və ən rəzil dövrünü yaşayır. Bu siyasətin müəllifləri Emmanuel Makron və onun komandası olsa da, səbəblər çox dərin keçmişə gedib çıxır. Çünki bu dövlət bütün zamanlarda öz xoşbəxtliyini başqalarının bədbəxtçiliyi üzərində qurub. Amma informasiya qıtlığı, müəyyən siyasi reallıqlar və digər səbəblərə görə Fransa çirkin üzünü uzun müddət sivilizasiyadan gizlətməyi bacarıb.

Amma bu gün mənzərə tam fərqlidir. Ona görə də Fransanın bir dövlət kimi yürütdüyü siyasi kursun mahiyyətini faktlarla ifşa etmək daha asandır.

Fransa niyə sivilizasiyanın qınaq obyekti olub?

Bunun bir çox səbəbləri var. Amma əsas səbəb Fransanın hələ də işğalçı ölkə olaraq qalmasıdır. XXI əsrin birinci rübünün başa çatmaqda olduğu bir vaxtda Fransa hələ də özünün bədnam işğalçılıq siyasətindən əl çəkmir. Martinika, Qayana, Yeni Kaledoniya, Solomon və digər adalar hələ də Fransanın müstəmləkəsi altındadır.


Dünyaya ədalətdən, insan haqlarından dərs deməyə çalışan rəsmi Paris hələ də ada dövlətlərində yaşayan milyonlarla insanların hüquq və azadlıqlarını ən kobud şəkildə pozur. Təkcə bu ilin may ayından bu yana ada dövlətlərində, xüsusən də Yeni Kaledoniyada törədilən cinayətləri göz önünə gətirmək Fransanın nə qədər qaniçən və şovinist bir ölkə olduğunu görməyə kifayət edir.

170 il davam edən işğal

Fransızlar Yeni Kaledoniyanı 1853-cü ildə işğal ediblər. III Napoleon ərazini imperiyanın bir hissəsi elan etdikdən sonra adanı cəzaçəkmə koloniyasına çevirib. Artıq 170 ildir ki, Fransa bu ada dövlətinin maddi-mənəvi sərvətlərini vəhşicəsinə talan edir.

Hazırda Yeni Kaledoniyada 270 min nəfər yaşayır. Onlar əksər hüquq və azadlıqlardan məhrumdurlar. Zaman-zaman yerli sakinlər rəsmi Parisin neokolonializm siyasətinə qarşı çıxış ediblər. Lakin hər dəfə Fransa ordusunun süngüləri ilə etirazlar yatırılıb. Sonuncu dəfə isə bu ilin may ayında Yeni Kaledoniya əhalisi müstəqillik arzusu ilə ayağa qalxdı. Lakin bu dəfə də Fransa etirazların qarşısını zor gücü ilə aldı.


Etirazçıları dağıtmaq üçün rəsmi Paris əraziyə qoşun yeritdi. Nəticədə, Yeni Kaledoniyanın paytaxtı Noumea şəhərində 140 nəfər etirazçı həbs edildi. İğtişaşlar zamanı 3 yerli gənc həlak oldu. Yüzlərlə dinc sakin yaralandı və onlarla ev, ticarət mərkəzləri yandırıldı.

Etirazlar iyun ayında da davam etdi. 

Nəticədə, iyunun 12-də Yeni Kaledoniyada çox mübahisəli seçki islahatları pozuldu. Amma bu uğur kanaklar üçün itkisiz başa gəlmədi. Son zorakılıq hadisələri nəticəsində azı 7 nəfər yerli sakin öldü, 370-dən çox insan yaralandı. Bununla belə Makronun bədnam planı pozuldu. Əgər seçki qaydalarına dəyişikliklər qəbul edilsəydi, ən azı 10 il ada dövlətində yaşayan Fransa vətəndaşları yerli seçkilərdə iştirak edə və səs verə bilərdilər. Bu isə arxipelaqın sakinlərinin gələcəkdə səslərinin oğurlanması ilə nəticələnə bilərdi.

Fransa ada dövlətində öz vəhşiliklərini bu gün də davam etdirir.

Ən pisi də odur ki, iğtişaşlar zamanı ölən fəallar barədə heç bir təhqiqat aparılmır, cinayətkarlar cəzalandırmır. Əksinə, yeni kaledoniyalı siyasi fəallara qarşı repressiya siyasəti davam etdirilir.  Təkcə bu il 2 kaledoniyalı fəal öldürülüb, 8 nəfər isə həbs olunaraq, Fransaya aparılıb.

Roç Vamytan


Roç Vamytan 13 dekabr 1950-ci ildə anadan olub. O, Yeni Kaledoniyadan olan Kanak siyasətçisidir. Vamytan uzun illərdir ki, Kanak xalqının azadlığı uğrunda mübarizə aparırdı. Xüsusilə, son 10 ildə daha fəal iş görürdü. O həm də 2019-cu ilin may ayından Yeni Kaledoniya Konqresinin prezidenti vəzifəsində çalışırdı. Vamytan həmçinin Kanak və Sosialist Milli Azadlıq Cəbhəsinin prezidenti idi.

O, bu ilin may-iyun aylarında baş verən iğtişaşlarda ən fəallardan idi. Lakin fransız cəlladları onun mübarizəsinə ölümlə son qoymaq istədilər və Vamytanı qətlə yetirdilər.

Nasaie Daoukan

Nasaie Daoukan cəmi 17 yaşı vardı. 15 may 2024-cü ildə Dukosda Yeni Kaledoniyada Fransa polisi tərəfindən öldürüldü. Çətin günlərdə xalqı ilə bir yerdə olmaq istəyən gənc qız həyatının bahar çağında düşmən gülləsi ilə həyatını itirdi.

Kristian Tea


Azadlıq aşiqi Kristian Tea 1968-ci ildə anadan olub. O siyasi fəaliyyəti dövründə Kanak və Sosialist Milli Azadlıq Cəbhəsinin (FLNKS) tərkib hissəsi olan Kaledoniya İttifaqının baş katibinin müavini, sonra siyasi komissar vəzifəsini tutub. Eyni zamanda, o Koordinasiya Mərkəzinin sözçüsüdür. Artıq neçə aydır ki, Tea haqsız yerə həbs həyatı yaşayır.

Brenda Hanthipe Vanabo


Brenda Hanthipe Vanabo Yeni Kaledoniyanın Populyar Nəşrlər Assosiasiyasının prezidentidir. Vanabo təkcə jurnalist kimi gördükləri vəhşilikləri yazmır, həm də Yeni Kaledoniya həqiqətlərini dünyaya yayır. O bir çox Beynəlxalq tədbirlərdə iştirak edib, Fransa müstəmləkəçiliyini davamlı şəkildə ifşa edib. Nəticədə, Fransa repressiyalarının hədəfinə tuş gələn Vanabo həbs olunaraq Fransaya aparılıb.

Adları çəkilən şəxslərdən əlavə,Frederique Muliava, Guillaume Vama, Joël Tjibaou, Yewa Waetheane, Steeve Unë, Qenegei Dimitri də Fransa repressiyalarının qurbanları olublar.


Fransanın gizlətməyə çalışdığı faktlar

Avropa və beynəlxalq aləm qarşısında hər zaman maskalanan Fransanın əsl siması getdikcə ifşa olunur. Bəlli olur ki, Fransa heç də təqdim edilən kimi sivil, azad və demokratik ölkə deyilmiş. Rəsmi Paris nəinki, öz müstəmləkəsində olan insanlara, hətta Fransa vətəndaşlarına qarşı amansız və vəhşi olub.

Ən dəhşətlisi də odur ki, Fransa hökuməti öz xalqına qarşı da getdikcə daha amansız olur. Belə ki, son illərdə ölkələrdə bir sıra səbəblərə görə vətəndaşların hüquq və azadlıqları cilovlanır. Həyatın bütün sahələrində diktatura rejimi bərqərar olunur. 

Beynəlxalq ekspertlərin rəyinə görə, KİV-lərə nəzarət əhəmiyyətli dərəcədə güclənir. Mətbuata senzura elementləri tətbiq edilir, “yalan” xəbərlərə qarşı mübarizə adı altında mətbauta və QHT-lərə hücumlar təşkil edilir. Əmək qaydaları getdikcə sərtləşdirilir və sosial qanunvericilik arxa plana keçir. Klassik insan hüquqları doktrinası ləğv edlərək yalançı mütərəqqi (sol-liberal) ideologiya bütün sahələrə sirayət edir. Yerli əhalinin ənənəvi dəyərlərinə və hüquqlarına isə ziyan vurulur.

Fransız cəmiyyəti durmadan tənəzzülə uğrayır.

Fransada insanlar etnik mənsubiyyətinə, dininə və ya irqinə görə təqib olunur. Etnik azlıqlar və yerli aborigen xalqlara qarşı nifrət gücləndirilir. Bu səbəbdən də beynəlxalq hesabatlarda Fransa ilə bağlı iyrənc faktlara daha çox rast gəlinir. BMT-nin Qadınlara qarşı ayrı-seçkiliyin aradan qaldırılması Komitəsinin, BMT-nin İnsan Hüquqları Komitəsinin və BMT-nin İşgəncələrə Qarşı Komitəsinin hazırladıqları son hesabatlardan aydın görünür ki, Fransada irqçi və ksenofobik mesajlar getdikcə daha çox və sərt şəkildə səslənir. Digər xalqların nümayəndələrinə qarşı zorakılıq halları da çoxalır. Etnik azlıqlara, xüsusilə afrikalılara,ərəblər, qaraçılar və hətta turistlərə qarşı qızışdırıcı çağırışlar edilir.

Bütün bunlarsa onu göstərir ki, fransız eqosu Fransanı içəridən parçalayır. Özlərini “ari” hesab edən fransız millətçiləri digər xalqlara qarşı kin və nifrət püskürürlər. Bu isə yüksək dəyərlərdən danışan ölkənin iddiaları ilə bir araya sığmır, sığa da bilməz...








Surxay Atakişiyev, Bizim.Media