Ağız və diş sağlamlığına laqeyd yanaşmaq təkcə çürüklərə və ağız qoxusuna səbəb olmur. Zəif diş sağlamlığı və natamam ağız baxımı da bir çox xəstəliklərə səbəb olur.
Sağlam olmayan diş hansı xəstəliklərə səbəb olur?
Bizim.Media çürük dişin orqanizmdə yarada biləcəyi digər xəstəlikləri araşdırıb.
MÖVZU İLƏ BAĞLI:
Hər 10 nəfərin 7-də BREKET - Əyri dişlərdən necə QURTULAQ?
Diş çürüməsi ürək-damar sistemindən mədə, qaraciyər və böyrək kimi bir çox həyati orqanlarda ciddi sistem problemlərinə səbəb ola bilər. Bu da həmin xəstələrin sağalma proseslərinə mənfi təsir göstərir. Əvvəlcə çox qısa bir təmizlik və doldurulma prosesi ilə müalicəsi mümkün olan sadə diş çürükləri, diqqətsiz müalicə edilmədikdə ciddi sağlamlıq təhlükəsinə çevrilə bilər.
Kariyesin yaratdığı əsas sağlamlıq problemlərini aşağıdakı kimi sıralamaq olar:
Diş əti xəstəlikləri
Ağız boşluğuna və dişlərə düzgün qayğı göstərilməməsi diş əti xəstəlikləri və ya lövhənin inkişafı nəticəsində periodontal (sümük, sement və dişləri əhatə edən toxumalar) xəstəliklərə, həmçinin diş kariyesinə səbəb ola bilər. Diş əti xəstəliyinin üç mərhələsi var;
Birinci mərhələ diş əti iltihabıdır. Bu mərhələdə diş ətlərində həddindən artıq lövhə əmələ gəlməsi iltihaba və şişməyə səbəb olur. Bu problemi müntəzəm fırçalamaq və diş ipi ilə həll etmək olar.
İkinci və üçüncü mərhələdə ağızdakı sümüklər və toxumalar ciddi şəkildə təsirlənir. Buna görə də ağızda yığılan lövhələr dişləri deformasiya edir və bərpası mümkün olmayan zədələr əmələ gəlir. Zərərin şiddətindən asılı olaraq, müvafiq müalicə ilə bu təsirlər aradan qaldırıla bilər. Əks halda dişlərin çəkilməsinə ehtiyac yaranır.
Diş itkisi
Araşdırmalara görə, 20-64 yaş arası böyüklər təxminən yeddi dişini itirirlər. 50-64 yaş qrupunda isə 10%-nin təbii dişi belə yoxdur. Bu statistik məlumatların səbəbi diş əti xəstəlikləri və qeyri-kafi diş baxımının səbəb olduğu diş çürükləri səbəbiylə
Ürək Vəziyyətləri
Elmi araşdırmalar göstərir ki, ağızdan bədənə daxil olan bakteriyalar ateroskleroz , insult və ya infarkt kimi sağlamlıq problemlərinə səbəb ola bilər . Dişlərin fırçalanmaması nəticəsində ağızda yığılan bakteriyalar orqanizmdə həzm nəticəsində qana qarışır. O, həmçinin qan vasitəsilə ürəyə çata bilər və yoluxucu endokardit adlanan təhlükəli infeksiyaya səbəb ola bilər.
Diabet (Şəkərli diabet)
Diabet periodontit (gingivit) üçün risk faktorudur. Son araşdırmalara görə, bu risk əlaqəsinin ikitərəfli ola biləcəyinə dair məlumatlar güclüdür. Başqa sözlə, zəif diş sağlamlığı da iltihaba səbəb olaraq insulin müqaviməti və sonrası diabet üçün bir amil ola bilər.
Faringit
Diş xəstəlikləri müalicə edilmədikdə, infeksiyaya səbəb olur və yayılır. Yayılan infeksiya badamcıqları və boğaz yollarına təsir edərək, yuxarı tənəffüs yollarının xəstəliyi olan faringitə səbəb ola bilər.
Pnevmoniya (pnevmoniya)
Pnevmoniya da çürük dişlərin yaratdığı xəstəliklər kateqoriyasına daxildir . Ağız boşluğunda inkişaf edən və çoxalan bakteriyalar ağciyərlərə çataraq, ağciyər infeksiyasına səbəb ola bilər. Bu xüsusilə yaşlı xəstələr üçün təhlükəlidir.
Böyrək xəstəliyi
Elmi araşdırmalar göstərir ki, diş əti xəstəliyi olan insanların xroniki böyrək xəstəliyinə tutulma ehtimalı 4,5 dəfə çoxdur. Bundan əlavə, dişləri olmayan yetkin fərdlərdə xroniki böyrək xəstəliyi riskinin normal fərdlərdən 11 dəfə yüksək olduğu qənaətinə gəlinir. Başqa bir elmi araşdırmada gingivitin böyrək xəstəliyi üçün risk faktoru olduğu bildirilir.
Hamiləliyin ağırlaşmaları
Tədqiqatlar göstərir ki, vaxtından əvvəl doğulan körpələrin əksəriyyətində hamiləlik dövründə diş problemləri və ya diş əti xəstəlikləri olur. Ağızdakı bakteriyalar qan dövranı ilə plasentaya çata bilir və çoxalır. Bu da iltihaba səbəb olur. Buna görə də, gələcəkdə ana olanların, sağlam olmayan dişi körpədə çəki azlığı və vaxtından əvvəl doğuşa səbəb ola bilər.
Xərçəng
HPV və pis ağız baxımı arasındakı əlaqə , ağız və dil xərçəngi növlərinin 80 faizinə səbəb olduğu araşdırmalarla sübut edilmişdir . Digər elmi məlumatlara görə, diş əti iltihabının ağızda inkişaf edən xərçəng hüceyrələrinin böyüməsinə kömək etdiyi müəyyən edilmişdir.
Yuxarıda sadalanan sağlamlıq problemlərindən başqa, çürük dişlərin səbəb ola biləcəyi digər problemləri aşağıdakı kimi sıralamaq olar:
Pis nəfəs
Çeynəmə problemləri
Abseslər
Çənə ağrısı
Revmatizm
Tonzillit
Mədə xəstəlikləri
Osteoporoz kimi bir çox xəstəliyə səbəb ola bilər.
Bu səbəblə ildə ən az iki dəfə diş həkiminə baş çəkmək, gündə ən az iki dəfə dişləri 2 dəqiqə fırçalamaq və gündə bir dəfə diş ipindən istifadə etməklə bu pis vəziyyətlərə qarşı profilaktik tədbirlər görülə bilər.
Röyanə Oğuz, Bizim.Media
